Reverse DNS سرویسی است که عملی، عکس عمل سرویس DNS را انجام می‌دهد. به این معنی که آدرس‌های IP را تبدیل به نام دامنه می‌کند.
براساس پیشنهاد کارگروه مهندسی اینترنت (IETF) برای هر نام دامنه‌ای باید امکان درخواست Reverse DNS وجود داشته باشد. اما چون نبود این امکان روی کارکرد عادی اینترنت اختلالی ایجاد نمی‌کند، ممکن است برای هر نام دامنه‌ای فعال نباشد. برای مشخص کردن آدرس IP متصل به یک دامنه (یعنی عمل عکس سرویس DNS)، باید از Reverse DNS استفاده کرد. این کار با تعریف رکورد PTR در فایل DNS Zone دامنه انجام می‌شود. هنگامی که درخواست Reverse DNS برای یک آدرس IP ارسال می‌شود، در پاسخ، نام دامنه‌ای که آن آدرس IP در رکورد PTR خود به آن اشاره می‌کند، فراخوانی می‌شود. نمونه‌ای از محتوای رکورد PTR به شکل زیر است:
چگونگی ایجاد این رکورد به این شکل است که، اگر آدرس IP از نسخه‌ی IPv4 باشد، با عکس کردن ترتیب آدرس IP و اتصال نام دامنه‌ی in-addr.arpa. به انتهای آن، مقدار حاصل شده در قسمت Host رکورد قرار می‌گیرد. برای نمونه، اگر آدرس IP مورد نظر 1.2.3.4 باشد، مقداری که در بخش Host از رکورد PTR آن باید قرار گیرد، به شکل زیر است:
این نام دامنه به انتهای آدرس IP برعکس به این دلیل اضافه می‌شود که، این آدرس در سامانه‌های DNS قابل ترجمه و فراخوانی باشد. در جدول بالا، در قسمت Points to، نام دامنه‌ای که آدرس IP مورد نظر در پاسخ Reverse DNS به آن اشاره کند، قرار می‌گیرد. در بخش Type نیز نوع رکورد که در این‌جا PTR است، مشخص می‌شود. TTL نیز مدت زمانی است که سرورهای DNS این رکورد را در خود ذخیره می‌کنند.
در حالتی که آدرس IP از نوع IPv6 باشد، برای نمونه b001:db8::567:89ab، با عکس کردن ترتیب آن و اتصال نام دامنه‌ی ip6.arpa به انتهای آن، مقدار قسمت Host در رکورد PTR به دست می‌آید. سایر بخش‌ها مانند آن‌چه برای IPv4 توضیح داده شد، کامل می‌شوند.
b.a.9.8.7.6.5.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.8.b.d.0.1.0.0.b.ip6.arpa
دقت داشته باشید که اگر نام دامنه‌ای با سرویس DNS، به آدرس IP مشخصی مرتبط شود، ممکن است Reverse DNS آن آدرس IP به همان نام دامنه اشاره نکند.
کاربرد Reverse DNS
1. یکی از کاربردهای Reverse DNS، جلوگیری از هرزنامه‌ها (Spam) است. اگر آدرس IP فرستنده‌ی ایمیلی، به دامنه‌ای متصل نباشد، یا به بیان دیگر قابلیت Reverse DNS نداشته باشد، به‌وسیله‌ی بیشتر سرورهای ایمیل، به عنوان هرزنامه شناسایی می‌شود.
2. یکی دیگر از کاربردها، استفاده از آن در ابزارهای شبکه مانند سرویس‌های گزارش‌گیر(Logger) است که با ترجمه‌ی آدرس‌های IP به نام دامنه در گزارش‌ها، کار بررسی نتایج را برای مدیر شبکه راحت‌تر می‌کنند.
3. Reverse DNS به‌وسیله‌ی بازاریابان نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. بازاریابان و مدیران سایت با کمک Reverse DNS و پیدا کردن موقعیت جغرافیایی کاربران، برنامه‌های بازاریابی خود را طرح‌ریزی می‌کنند. بنابراین لازم است کاربران در هنگام استفاده از هر وب‌سایت و سرویسی، به چگونگی استفاده از آدرس IP آن‌ها به‌وسیله‌ی مدیران آن سایت، دقت لازم را داشته باشند.
